Wat is REM-slaap en waarom is het belangrijk?
Wat zijn slaapcycli?
Voordat we ingaan op de REM-slaap, willen we het eerst hebben over de slaap als geheel. Slaap is verdeeld in vier afzonderlijke segmenten die allemaal een iets ander doel dienen. En het doorlopen van deze vier segmenten is gelijk aan één slaapcyclus.
Elke nacht doorlopen we deze slaapcyclus meerdere keren, omdat het over het algemeen ongeveer 90-120 minuten duurt om alle vier de slaapfases te doorlopen. Je krijgt dus niet al je REM-slaap in één keer, maar meerdere keren gedurende de nacht. En wat betreft de slaapstadia kunnen we een onderscheid maken tussen REM- en NREM-slaap.
NREM-slaap
NREM, of niet-REM slaap, omvat drie van de vier slaapstadia. Het is dus logisch dat NREM-slaap het grootste deel van onze slaaptijd uitmaakt. Het vindt ook plaats vóór de REM-slaap in een cyclus, wat betekent dat het de eerste fase is na het inslapen. Er zijn drie verschillende stadia van de NREM-slaap, hoewel de eerste twee gewoonlijk worden gegroepeerd. We noemen ze meestal N1, N2 en N3.
N1 en N2 slapen
Om te beginnen worden N1- en N2-slaap meestal samengevoegd en lichte slaap genoemd. N1 treedt als eerste op en duurt meestal ongeveer 10 minuten. Dit is ook de fase waarin je het makkelijkst wakker wordt omdat het de overgang is van waken naar slapen.
N2 is aanzienlijk langer dan N1, ongeveer 30-60 minuten als het bereidt je lichaam voor op een diepe slaap. Je kunt in deze fase van de slaap ook delta-hersengolven ervaren. En het is nog steeds relatief gemakkelijk om wakker te worden tijdens deze fase, tenminste in vergelijking met diepe of REM-slaap. Op fysiek niveau daalt tijdens N2 je lichaamstemperatuur en vertraagt je hartslag.
N3 slapen
N3-slaap wordt genoemd diepe slaap en voldoende diepe slaap krijgen is heel belangrijk voor je gezondheid. Tijdens deze fase is er een grotere hoeveelheid delta-hersengolven en beweging. Het is ook tijdens deze slaapfase dat je lichaam zich herstelt. Dit komt omdat tijdens de diepe slaap de bloedtoevoer naar je spieren toeneemt, waardoor ze kunnen herstellen.
Bij het bespreken van N3-slaap is het ook de moeite waard om het volgende te vermelden langzame-golfslaap. Langzame-golf slaap verwijst meestal naar N3 (en soms N4) slaap binnen de eerste één of twee slaapcycli. De trage slaap is de meest consistente "slaapfase", omdat de lengte min of meer hetzelfde blijft, zelfs wanneer slaaptekort optreedt. Maar het belangrijkste aspect van de slowwave slaap is hoe het onze fysieke en mentale gezondheid beïnvloedt, want het is tijdens deze fase dat groeihormonen worden vrijgegeven in het lichaam.
REM-slaap
Ten slotte zijn we aangekomen bij N4 of REM-slaap. Het meest opvallende kenmerk van de REM-slaap is de snelle oogbeweging die plaatsvindt (vandaar ook de naam). Tijdens de REM-slaap wordt je ademhaling onregelmatig, beweging komt niet zo vaak voor (tenzij je last hebt van een REM-slaapstoornis), en het is waar de meeste van je dromen ontstaan.
De snelle oogbewegingsslaap (REM) is ook ongelooflijk belangrijk voor je hersenen, want tijdens de snelle oogbewegingsslaap maken je hersenen bepaalde neuropaden en herinneringen aan. Daarom kunnen we tijdens de REM-fase aanzienlijke hersenactiviteit waarnemen.
Waarom hebben we REM-slaap nodig?
Nu we weten hoe een slaapcyclus eruitziet en hoe REM- en NREM-slaap van elkaar verschillen, laten we iets specifieker worden. Waarom is de REM-slaap namelijk zo belangrijk? Nou, er zijn een paar belangrijke processen die plaatsvinden tijdens de REM-slaap die essentieel zijn voor ons welzijn. Deze omvatten:
- Dromen - Dromen klinken misschien onbelangrijk, maar ze zijn eigenlijk heel belangrijk. Dromen helpen onze hersenen namelijk bij het verwerken van bepaalde emoties. En voor sommige mensen, het proces van helder dromen die plaatsvindt tijdens de REM-slaap is ook heel belangrijk.
- Geheugenopslag - Tijdens de REM-slaap "overlopen" onze hersenen ook onze herinneringen en beslissen ze welke herinneringen we vasthouden en welke we loslaten. Daarom wordt vaak gezegd dat slapen voor een examen je meer helpt dan een nachtje doorhalen en studeren.
- Ontwikkeling van de hersenen - Slaaponderzoek heeft aangetoond dat zuigelingen en baby's het grootste deel van hun slaap doorbrengen in de REM-slaap. Dit heeft geleid tot de hypothese dat REM-slaap essentieel is voor de ontwikkeling van de hersenen. Gezien de hoeveelheid activiteit die te zien is in een "slapend brein", lijkt dit een waarschijnlijke uitkomst.
Dus net zoals NREM-slaap ons lichaam helpt om zich aan te vullen, helpen REM-slaapfases onze hersenen om een soortgelijk doel te bereiken. Daarom is het essentieel voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid om voldoende tijd door te brengen in een van beide slaaptypes.
Hoeveel REM-slaap heb je nodig?
Nu we weten hoe belangrijk zowel REM- als NREM-slaap zijn, is het logisch dat we vragen hebben. Bijvoorbeeld, hoeveel diepe slaap heb je nodig? Of hoeveel REM slaap heb je nodig? Het antwoord op deze vraag is in theorie vrij eenvoudig, maar kan in de praktijk wat moeilijker zijn.
Omdat slaap opgedeeld is in consistente cycli, is er niets dat je kunt doen om meer diepe slaap of meer REM-slaap te krijgen. Je moet gewoon voldoende slapen in het algemeen! En als je niet zeker weet of je genoeg slaap krijgt, raden we je aan om naar onze pagina en de slaapcalculatortest doen. De hoeveelheid slaap die je nodig hebt verschilt namelijk per leeftijd.
Het kan ook helpen om een goede slaaptracker te kopen, zodat je precies weet hoeveel slaap je echt krijgt. Sommige modellen houden zelfs de REM-slaap bij.
Maar als algemene vuistregel geldt dat je ongeveer 20% van je slaaptijd in REM-slaap wilt doorbrengen. Zorg dus voor voldoende slaap in het algemeen en zorg ervoor dat je niets doet dat kan leiden tot een slaap van mindere kwaliteit. Want hoewel er niets is dat je helpt om meer REM-slaap te krijgen, zijn er wel een paar slaapgewoonten en omstandigheden die ervoor kunnen zorgen dat je minder REM-slaap krijgt.
Wat beïnvloedt de REM-slaap?
Zoals we een seconde geleden al zeiden, is er niets dat je kunt doen om meer REM-slaap te krijgen, maar er zijn wel een paar dingen die kunnen leiden tot minder REM-slaap. Of het nu is door je totale slaapduur en slaapkwaliteit te verlagen of door de REM-slaap moeilijker te maken, er zijn een paar belangrijke dingen in deze categorie waar je op moet letten. Laten we eens kijken naar de grootste boosdoeners.
Slaapstoornissen
Slaapstoornissen zorgen voor een lagere algehele slaapkwaliteit en -duur. Het is dus niet vergezocht om te zeggen dat ze ook je REM-slaap verlagen. De methoden om een slaapstoornis aan te pakken kunnen nogal verschillen. Sommige slaapstoornissen kunnen worden aangepakt door veranderingen in je levensstijl aan te brengen of bepaalde medicijnen te krijgen, terwijl andere veel langere en gespecialiseerde procedures vereisen.
Maar ongeacht met welke slaapstoornis je te maken hebt, het is altijd het beste om uw huisarts te raadplegen en zelfs een slaaponderzoek te laten doen. Dit komt omdat heel wat slaapstoornissen op het eerste gezicht op elkaar lijken, maar toch verschillende behandelingen vereisen. Houd er dus rekening mee dat het volgende gedeelte alleen bedoeld is voor educatieve doeleinden en geen vervanging is voor een bezoek aan de dokter.
Slaapapneu
Zowel obstructieve als centrale slaapapneu kan leiden tot frequente nachtelijke verstoringen, waardoor het moeilijk wordt om constant te slapen. Obstructieve slaapapneu kan vooral zorgwekkend zijn omdat de persoon in kwestie kan klinken alsof hij of zij stikt.
Dus als jij of je dierbare heel luid snurkt of 's nachts klinkt alsof je stikt, kan een slaapapneutest de juiste stap zijn. Als behandeling krijg je waarschijnlijk het advies om een CPAP-machine te gebruiken en bepaalde veranderingen in je levensstijl aan te brengen, zoals op je rug slapen of afvallen.
Nachtmerrie stoornis
Omdat dromen vaak plaatsvinden in de REM-slaapfase, staan nachtmerries ook op het menu. En hoewel er niets mis is met af en toe een nachtmerrie, kunnen te veel nachtmerries een teken zijn van een nachtmerriestoornis. Als het gaat om deze nachtmerries vermijdenBepaalde veranderingen in je levensstijl kunnen helpen (zoals het verminderen van stress), maar het is raadzaam om naar een professional te gaan. Het gaat hier immers om een echte slaapstoornis en niet zomaar om een reeks pechgevallen met nachtmerries.
Slapeloosheid
Slapeloosheid is een van de bekendste slaapstoornissen, maar dat betekent niet dat slapeloosheid behandelen makkelijker is dan bij andere slaapstoornissen. En aangezien slapeloosheid verlaagt direct je totale slaapduurHet kan zelfs leiden tot slaaptekort en is een duidelijke zorg voor je REM-slaap.
Wat de behandeling betreft, kunnen de opties sterk uiteenlopen. Dit komt omdat slapeloosheid een teken kan zijn van een andere onderliggende aandoening. In deze gevallen moet die aandoening eerst worden behandeld. Andere keren is het echter slechts een tijdelijk probleem dat kan worden opgelost door het verbeteren van je slaaphygiëne.
REM-slaapgedragsstoornis
We weten dat je tijdens de REM-slaap spierverlamming ervaart. Dit is zodat je je partner niet gaat slaan telkens als je een nachtmerrie hebt. Echter, Mensen die lijden aan een REM-slaapgedragsstoornis hebben vaak geen spierverlamming, zelfs niet als ze in REM-slaap zijn..
Daarom kunnen ze uiteindelijk hun dromen uitvoeren. En het is belangrijk om op te merken dat dit iets anders is dan slaapwandelen. Meestal praat de persoon bij deze stoornis alleen maar in zijn slaap en beweegt hij misschien wat in bed. Er is echter ook een reëel risico dat je jezelf of anderen iets aandoet. Zoek dus een professional als je denkt dat je aan deze stoornis lijdt.
Bepaalde medicijnen
Hoewel we vaak medicatie nodig hebben om reeds bestaande aandoeningen of tijdelijke kwalen aan te pakken, kunnen de bijwerkingen bestaan uit moeilijkheden om in slaap te vallen, verminderde slaapkwaliteit, nachtelijke verstoringen, een onregelmatig slaapschema en nog veel meer. En al deze dingen kunnen op hun beurt je REM-slaap beïnvloeden.
We gaan het nu hebben over een paar van de meest voorkomende medicatietypes en hoe ze je slaap kunnen beïnvloeden. Maar, en we kunnen dit niet genoeg benadrukken, neem geen medicatie zonder eerst met je huisarts te overleggen.
- Medicijnen tegen verkoudheid en allergie - Deze medicijnen kunnen vaak leiden tot een hogere bloeddruk en hartkloppingen. Dit kan op zijn beurt leiden tot minder diepe slaap of een kortere slaapduur in het algemeen.
- Diabetesmedicatie - Hoewel diabetes en slaap al een negatief verband hebben, via slaapapneu en aanverwante factoren, kan diabetesmedicatie ook schade veroorzaken. Het kan namelijk leiden tot nachtmerries en/of soortgelijke nachtelijke verstoringen.
- Medicatie tegen angst - Net als in het vorige voorbeeld kan dit aanvoelen als een lose-lose situatie. Angst op zich kan de slaap belemmeren. Sommige angstmedicijnen kunnen de REM-slaap echter direct onderdrukken. Daarom kan het een goed idee zijn om te proberen om kalmeer je angst 's nachts via andere middelen of raadpleeg je huisarts voor alternatieven.
Dit zijn slechts enkele van de medicijnen die kan de slaap beïnvloeden. Zoals je misschien al hebt gemerkt, zijn ze niet altijd iets wat je zou verwachten en kunnen ze in sommige gevallen zelfs contraproductief lijken. Daarom kan het omgaan met slaapstoornissen nogal moeilijk zijn zonder de hulp van een professional.
Keuzes in levensstijl
Tot slot willen we een paar keuzes in je levensstijl bespreken die ook je totale slaapduur kunnen verlagen. We willen echter wel duidelijk maken dat, ook al noemen we het levensstijlkeuzes, sommige van deze gewoontes moeilijk zelf te veranderen zijn. Zoek dus professionele hulp als dat nodig is.
Alcohol drinken
Hoewel veel mensen graag een slaapmutsje nemen om in slaap te vallen, is alcohol allesbehalve goed voor de slaapkwaliteit. Alcohol beïnvloedt de slaapkwaliteit op een zeer negatieve manier en kan vaak leiden tot minder diepe en REM-slaap. Natuurlijk is dit vooral het geval bij het drinken van een grotere hoeveelheid alcohol in één keer.
Bepaalde voedingsmiddelen
kennen wat te eten voor het slapen gaan kan een beetje lastig zijn, omdat bepaalde voedingsmiddelen kunnen leiden tot een hogere slaaplatentie. Dit betekent dat het langer kan duren om in slaap te vallen. Bovendien kunnen bepaalde voedingsmiddelen het ook waarschijnlijker maken dat je 's nachts vaak wakker wordt, waardoor het moeilijker wordt om consistente slaapcycli te hebben.
Cafeïne
De meeste mensen weten inmiddels wel dat koffie drinken voor het slapengaan je een hele tijd wakker kan houden. Dit geldt echter voor elke drank die cafeïne bevat. Dus zelfs bepaalde theesoorten (zoals zwarte thee) kunnen een vergelijkbaar effect hebben. Als algemene vuistregel geldt dat je minstens zes uur tijd wilt tussen je laatste cafeïnehoudende drank en je bedtijd.
Drugs en roken
Drugs kunnen vaak leiden tot een slechte slaapkwaliteit en frequente nachtelijke verstoringen. Dit geldt vooral voor zeer verslavende drugs, omdat je ontwenningsverschijnselen kunt krijgen terwijl je probeert in slaap te vallen of zelfs tijdens de nacht. Een soortgelijk principe geldt voor nicotine, vooral bij mensen die één of meer pakjes per dag roken. Bovendien kunnen zaken als keelirritatie, de penetrante geur van sigaretten en een grote hoeveelheid rook in de kamer het inslapen behoorlijk bemoeilijken.
Conclusie
Over het algemeen is de REM-slaap essentieel voor ons algehele welzijn en onze gezondheid. Het is dus een must om ervoor te zorgen dat je elke nacht voldoende slaapt en tegelijkertijd alles vermijdt wat je REM-slaap of de algehele slaapkwaliteit zou kunnen belemmeren. En als je nog meer vragen hebt over de REM-slaap of het belang ervan, stel ze dan gerust aan ons in de comments.
Nederlands 
English (UK)
Er zijn nog geen reacties
"*" geeft vereiste velden aan